سرنوشت سازترین بازی های دنیا
همه می دانیم که "بازی" ، مهمترین ، خطیرترین وسرنوشت سازترین "کار" یک خردسال یا یک کودک است . پس بدانید که بی ارزش تلقی کردن آن ، ارمغانی جز حسرت و "آه" در پی نخواهد داشت .
دانشمندان و متخصصان دریافته اند که چگونه تجربیات پس از تولد ، " اتصالات " واقعی مغز انسان را تعیین می کند .
* در طول روز مدام با او حرف بزنید . نگذارید به حکم ناتوانی کودک در حرف زدن ، خانه در سکوت مطلق قرار گیرد . وقتی مشغول کارهای خانه هستید ، صندلی یا رخت خواب او را جائی قرار دهید که بتواند شما را ببیند . مدام برایش قصه بگوئید و قربان صدقه اش بروید . حتی وقتی دارید برنج دم می کنید یا ظرف ها را می شوئید به او بگوئید : " خوب حالا برنج را خیس می کنیم ، حالا می گذاریم آب جوش بیاید ، ..." یا " خوب پسر قشنگم !حالا نوبت شستن قابلمه هاست " . تعداد کلمه هایی که نوزادان هرروز می شنوند ، هوش ، مهارت های اجتماعی و موفقیت های تحصیلی آنها را در آینده تحت تاثیر قرار می دهد . کودکانی که با کلمات احاطه می شوند ، تقریبا تا سن سه سالگی در صحبت کردن روان می شوند و برعکس کودکانی که از تجربه های زبانی محروم هستند ، ممکن است برای تسلط در حرف زدن دچار مشکل شوند .
* به "غان و غون " های کودک توجه کنید و آنها را تکرار کنید. این کار به کودکتان نشان می دهد که دارید به او گوش می دهید و از صداهایی که درمی آورد ، لذت می برید . با نشان دادن توجه و علاقه ی خود به آنچه کودکتان می گوید ، مهارت های زبانی و اعتماد به نفس او را تکامل می بخشید .حتی می توانید صدای کودک را ضبط و سپس برایش پخش کنید . مطمئن باشید کودکتان هیجان زده می شود و به صدای ضبط شده واکنش نشان می دهد .
* در این دوران است که کودک دستان خود را کشف می کند . آنها را نگاه می کند و سعی می کند به وسیله ی آن ، آشیاء را به چنگ آورد . دست های کودک را بگیرید و به هم بزنید . آواز :" دست دستی باباش میاد ، صدای کفش پاش میاد " را برایش بخوانید .
* کف دستان کودک را بگیرید ، با انگشت اشاره روی آن خط های دورانی بکشید و "لی لی لی لی حوضک ، جوجو اومد آب بخوره ، افتاد تو حوضک " بخوانید . انگشتانش را باز و بسته کنید و " من ِمن ِکله گنده " بازی کنید . ترکیب لمس کردن و صدا ، در این بازی بسیار محرک است و برای کودک خوشایند می باشد .این گفتار نمایشی ، احساسات را در نوزادان بروز می دهد . این کار به نوبه ی خود مغز را فعال می سازد تا مواد شیمیائی را که به حافظه کمک می کند آزاد سازد .
* لگد انداختن ، مهارت جنبشی کودک را تحول می بخشد . چیزهای رنگارنگ به پای مچ پای کودک ببندید و لگد پرانی او را با سرخوشی تماشا کنید و برایش دست بزنید. یک جغجغه یا توپ جلوی پایش آویزان کنید . به او یاد دهید که چگونه می توان به آنها لگد زد . تکرار پیوسته ی مهارت های جنبشی ، مسیرهای عصبی را تقویت می کند .
از سه الی شش ماهگی کودک شما ممکن است بتواند یک شی را از یک دست به دست دیگرش بگذارد . این کار را اینگونه به او یاد دهید : وقتی جغجغه در یک دستش قرار دارد ، دست دیگرش را روی جغجغه بگذارید . او به صورت خودکار جغجغه را خواهد گرفت
* کودک را بغل کنید و با شعرهای کودکانه ی تلویزیون حرکت دهید ، آرام بچرخید و بالا و پائین بروید . مثلا در شعر " توحوض خونه ی ما ، ماهی های رنگارنگ ، بالا و پائین می رن ، ... " وقتی به "بالا و پائین می رن " رسیدید ، آرام بنشینید و بلند شوید . یا در شعر " یه توپ داره قلقلیه ، سرخ و سفید و آبیه ، می زنم زمین هوا میره " وقتی به عبارت آخر رسیدید ، آرام بنشینید و بعد بایستید و او را محکم در هوا نگه دارید .
* نوزاد را سینه خیز بر روی یک ملحفه ی بزرک وسط اتاق قرار دهید و یک اسباب بازی که به وسیله ی باتری چراغ هایش روشن می شود ومی چرخد را کمی دورتر در مقابل او قرار دهید . نوزاد در تلاش برای به دست آوردن اسباب بازی به جلو می خزد . او را تشویق کنید و هروقت کمی حرکت کرد، برایش دست بزنید و آفرین بگوئید . این نوع موفقیت ، اعتماد به نفس فراوانی را به وجود می آورد .
* از سه الی شش ماهگی کودک شما ممکن است بتواند یک شی را از یک دست به دست دیگرش بگذارد . این کار را اینگونه به او یاد دهید : وقتی جغجغه در یک دستش قرار دارد ، دست دیگرش را روی جغجغه بگذارید . او به صورت خودکار جغجغه را خواهد گرفت . سپس انگشتان دست قبلی را باز کنید . وقتی نوزادتان توانست این کار را انجام دهد دستش را ببوسید و تشویقش کنید .
*نوزادتان را تشویق به غلتیدن کنید . نوزادان با استفاده مداوم از عضلات دست و پای خود ، به قدرت و انعطاف لازم جهت غلتیدن دست می یابند . کودک را به پشت روی یک ملحفه ی بزرگ وسط اتاق بگذارید و او را برای غلتیدن کمک کنید . با
کف دست کمرش را از زمین بلند کنید و او را وادار به چرخش کنید . می توانید یک عروسک پشمالو را کنار کودک کمی آن طرفتر بگذارید تا او با غلت زدن آنرا به چنگ آورد . این کار ماهیچه های کودک را تقویت می کند . هیچ چیز هیجان انگیزتر از این نیست که سرتان را برگردانید و ببینید کودکی که به پشت رها کرده بودید ، حال بر روی شکم ، دست و پا می زند .
* کودکتان را در بغل بگذارید ، یک اسباب بازی مورد علاقه ی کودک را روی یک پایتان بگذارید، مطمئن شوید آنرا می بیند ،بعد آنرا روی پای دیگرتان بگذارید . به او بگوئید :" موش کوچولو رفت ؟ رفت تو آسمون ( به بالا نگاه کنید) ، رفت روی زمین ( به زمین نگاه کنید) ، آهان ! موش کوچولو اینجاست پیداش کردم ( اسباب بازی را روی پای دیگرتان تکان دهید ) " . می توانید اسباب بازی را پشتتان پنهان کنید وبعد از اینکه ذهن کودک را به جستجوی او مشغول کردید ، آنرا بیرون بیاورید و بگوئید :" دالی موشه ! موش کوچولو اینجا بود ! " . شما با حرکت دادن اسباب بازی در دیدرس کودکتان ، و قایم کردن آن ، کنجکاوی او را تحریک خواهید کرد . این عمل ، در بهبود یادگیری کودک حائز اهمیت است .
* کودک را در مقابل آینه ، روی میز آرایش اتاق خواب بنشانید و خودتان پشت او بایستید و او را محکم بگیرید . کودک را تشویق کنید تا خودش و شما را در آینه ببیند . چشمک بزنید ، بعد دستتان را روی چشمتان بگذارید و بگوئید :"چشم ، این چشم من است " . بعد لب هایتان را کج و معوج کنید و بگوئید :"لب ، این لب منه " . بعد از معرفی خود به سراغ او بروید . به بینی اش دست بزنید و بگوئید : "بینی!" . تمام اعضای صورت و دست و پایش را همراه با شعر و آواز به او نشان دهید . حالا از او بخواهید که با گفتن "بینی" ، دستش را روی بینی اش بگذارد . عمل " دیدن " و " خوب دیدن " کودک را دقیق و موشکاف بارمی آورد . تحریک کودکان به "دیدن" برای رشد ذهنی کودکان حائز اهمیت است . کودکان از دیدن خود در آینه لذت می برند . می توانید یک آینه ی کوچک جیبی در دستانش قرار داد ، تا با سعی و کوشش بتواند خودش را پیدا کند .
*او را در معرض همه جور صدایی قرار دهید : مچاله کردن کاغذ یا زرورق ، ریختن نخود و لوبیا در قوطی های آشپزخانه ، سوت و سرفه ، ... . کاغذ چیبس و پفک را بشوئید و به دستش بدهید . رنگ شاد و صدای جرق جرق کاغذ برای کودک لذت بخش است .
* عروسک هایی که دست داخل آنها می رود و می توان دست هایشان را با انگشتان حرکت داد ، بسیار مورد علاقه ی کودکان هستند . او را روی صندلی مخصوص کودک بنشانید و خودتان به پشت مبل بروید . عروسک را دست کنید و هربار از یک طرف مبل بیرون بیاورید و سلام کنید . سعی کنید نگاه کودک را با خود همراه سازید . یک سیرمشخص را چندین بار تکرار کنید . مثلا : اول از سمت چپ ، بعد از بالا ، بعد هم از سمت راست . بگذارید کودک ، رفتار شما را پیش بینی کند و قبل از اینکه عروسک را به سمت بالا بیاورید ، او نگاهش را به بالای مبل منتظر نگه دارد . عروسک را به کودک دهید و ببینید آیا او از شما تقلید خواهد کرد یا نه !
کودکان عاشق بازی " دالی موشه " هستند . این بازی به کودکان می آموزد که اشیای ناپدید شده دوباره برخواهند گشت . یک پارچه ی تمیز روی سر و صورت خود بکشید و از کودک بخواهید آنرا بکشد . تا توانست پارچه را بردارد و صورت شما را ببیند ، به او بگوئید "دالی" یا بهتر است بگوئید : " سلام " . بعد پارچه را روی صورت کودک بگذارید ،تا او خود پارچه را بکشد
*کودکان عاشق بازی " دالی موشه " هستند . این بازی به کودکان می آموزد که اشیای ناپدید شده دوباره برخواهند گشت . یک پارچه ی تمیز روی سر و صورت خود بکشید و از کودک بخواهید آنرا بکشد . تا توانست پارچه را بردارد و صورت شما را ببیند ، به او بگوئید "دالی" یا بهتر است بگوئید : " سلام " . بعد پارچه را روی صورت کودک بگذارید ،تا او خود پارچه را بکشد . به محض موفق شدنش با صدای شاد و هیجانی بگوئید : "سلام" . این بازی منجر به قهقهه ی کودک می شود .